Categories
Arikok Medio Ambiente Naturalesa RWZI

Proyecto Aruba’s Western Wetlands National Park Conservation

Proyecto Aruba’s Western Wetlands National Park Conservation

Plataforma RAIZ a señala for di 2019 via nos medionan di comunicacion, nos isla tin reto grandi pa resolve, entre otro e renobacion sumamente necesario di nos planta RWZI (Rioolwaterzuiveringsinstallatie) na Bubali. Alabes RAIZ ta mira gran potencial pa actividad economico den e plan aki.

Tumando na cuenta e daño cu e awa sushi na Bubali Plas ta ocasionando nos flora y fauna, specialmente nos bida marino den e area, RAIZ ta propone e siguiente solucion pa cu e proceso di RWZI. Door cu e instalacion mester wordo reemplaza, e no ta operando optimalmente, causando e awa sushi pa lek bay den lama. E fayo aki ta contaminando nos coralnan, nos bida marino, poniendo nos beachnan na peliger — un di nos atraccionnan principal pa sostene nos unico pilar economico na e momentnan aki, esta turismo.

Gobierno no tin manera pa financia un proyecto grandi asina, apesar cu esaki ta un caso urgente. RAIZ ta di opinion cu e proceso di RWZI tin cu bay pa sector priva of pa WEB cu tin experticio pa cu maneho di awa.

Banda di trece un solucion urgente pa e situacion di RWZI, RAIZ ta propone un proyecto pa diversifica nos producto turistico cu entre otro, e inclucion di “birdwatching”. Na 2012 Aruba Birdlife Conservation a propone na Parlamento di Aruba pa 16 areanan di naturalesa wordo protegi pa ley y obtene e status di Parke Nacional bou supervision di e Foundation Aruba National Park (FPNA). Ocho aña despues, na 2020, e areanan di naturalesa a finalmente wordo incorpora den Aruba su Parke Nacional. E proyecto aki tin su enfoke primeramente riba conservacion y integracion di cinco di e areanan aki, e cinco ‘wetlands’ (saliñanan) na e parti pabou di Aruba.

5 Saliña Pabou

  • E cinco saliñanan pabou ta:
  • Saliña Bubali
  • Saliña Palm Beach
  • Saliña Serca
  • Saliña Malmok
  • Saliña Tierra del Sol

E areanan aki ta ‘saliña’. Cu excepcion di Saliña Bubali, nan tur ta contene awa durante temporada di awacero y ta mas tanto seco e resto di aña. Saliña Bubali ta ricibi awa residual for di Bubali Sewage Treatment Plant (RWZI – Rioolwaterzuiveringsinstallatie) y awa cu ta permanentemente presente na e localidad aki. 

Renombramento Bubali Wetlands

Saliña Bubali y Saliña Palm Beach ta en realidad partinan di un saliña mas grandi. Ta e intencion pa renombra y uni e dos saliñanan aki bek den un solo saliña. Hunto nan mester wordo renombra como e  Bubali Wetlands.

Integrando 5 saliña di cual 2 ta IBA (Important Bird and Biodiversity Areas) den un solo Ramsar Area Network

Dos di e cinco saliñanan ya a wordo reconoci pa Birdlife International como areanan importante di parha y biodiversidad (IBA); Saliña Bubali y Saliña Tierra del Sol. IBA ta luganan di significacion internacional pa loke ta trata conservacion di parha y otro biodiversidad. E intencion di e proyecto aki ta pa combina y conecta tur cinco saliña den un Ramsar Area Network integra.  

E 86 hectar di Bubali Wetlands lo bira e area di enfoke pa bishitante, mientras e otro saliñanan di e proyecto lo sirbi como areanan di reservacion (‘not-to-be-disturbed’ areas). 

Riesgonan

Diferente riesgo a wordo identifica cu ta y por tin un impacto negativo riba e areanan di naturalesa protegi aki. E proyecto ta diseña pa elimina y mitiga riesgonan existente y den futuro. E lista cortico di e algun di riesgonan mas importante ta:

  1. E RWZI lo wordo renoba (RWZI-rapport ainda no ta publico).
  2. Durante e ultimo añanan e awa residual tabata wordo cori pa lama y esaki tabata tin un impacto dañino pa e coralnan den e vecindario (te awe, e Carmabi-rapport* describiendo e daño cu esaki a causa nan nos coralnan, no a wordo haci publico). E situacion nobo ta implica cu ningun awa residual mester wordo drena pa lama. 
  3. Segurando e areanan di naturalesa aki for di desaroyonan den futuro. Ningun di e propiedadnan aki mag di wordo someti na desaroyo di propiedad, nunca hamas. (ABC’s su tantisimo casonan den corte).
  4. Segurando finaciamento sostenibel pa desaroyo y mantencion di Aruba’s Western Wetlands National Parks.

Descripcion di e proyecto

Aspectonan Ecologico

E proyecto ta intenciona pa:

  1. Conecta e cinco saliñanan cu pipa y of canalnan pa un planta di RWZI completamente renoba y haciendo esaki, laga e cinco saliñanan of parti di nan contene awa henter aña y di e forma aki crea un network di area di saliña protegi.  
  2. Obtene e status di Ramsar Wetlands pa e 5-area-di-saliña network.
  3. Tin areanan di awa hundo, areanan di awa abou, y areanan seco.
  4. Introduci un area di awa hundo na Saliña Palm Beach, ecologicamente conecta cu lama. E area aki no mester ta conecta cu e resto di e sistema di awa cu ta conecta cu e planta RWZI.
  5. Restaura coneccion di Saliña Tierra del Sol cu lama.
  6. Mehora e fluho di awa na e area di Bubali Wetlands, entre otro cosnan: habri areanan cu yerba a sera nan y crea canalnan nobo pa fortalece y eleva e fluho di awa y su calidad; cada pasa un aña kita e flora flotante invasivo (hyacinth); agrega areanan di oriya pa parha y luganan di descanso pa hasta e parhanan di oriya mas chikito; e colocacion di neishi artificial y sitionan di refugio (incl. mini isla) pa diferente especie di parha (p.e. plataforma flotante, luganan artificial pa reposo etc.).
  7. Introduci, banda di e areanan publicamente accesibel, cierto zonanan strictamente restringi cu no ta accesibel pa e publico. Tin areanan cera den cercania cu ta semi reserva y semi restringi, solamente accesibel pa guianan certifica.
  8. Incorporata infrastructura esencial, entre cual, un centro di bishitante multi-funcional (incluyendo un museo y cafetaria), rutanan pa cana, observatorionan di parha, borch di informacion y mas.
  9. Introduci un polisa cu ta prohibi cacho y pushi na e saliñanan aki y desaroya un plan di mitigacion di boa constrictor como parti di e plan general di maneho di especienan invasivo (Invasive Species Management Plan).
  10. Un sistema di monitor e capacidad di carga di bishitante mester wordo desaroya y implementa pa garantisa cu e saliñanan no ta sufri pa via di sobre comercialisacion. e areanan aki mester permanece primeramente areanan di naturalesa protegi.

Aspectonan social 

  • Rangersnan den empleo di e Aruba Western Wetlands cu vehiculo pa por move entre e saliñanan.
  • Areanan di parkeer designa.
  • Bari sushi.
  • Areanan pa sinta.
  • Rutanan pa cana eleva (hende no ta permiti pa mishi cu e tera, cu excepcion di e parking lots).
  • Binocular monta den diferente area riba e ruta y den e observatorio.
  • Observatorionan limita pafo di e reserva / areanan restringi.
  • Puntonan di observacion camufla y rutanan pa cana cerca di e areanan di parha.
  • Facilidadnan di baño (na e Centro di Bishitante).
  • Borchinan educacional, experencial, pa fluho di bishitante.
  • E diseño final mester ta basa riba e concepto pa yama bon bini na un variedad di bishitante, cada un cu nan propio necesidad, preferencia y expectativanan.
  • E diseño di e area di Bubali Wetlandsmester facilita un experiencia imersivo, transmitiendo elementonan di sorpresa, estetica, arte y spiritualidad.
  • E necesidadnan di e mucha mester ta parti di e proyecto. Muchanan ta nos futuro ambientalistanan; nan mester e capacidad pa hunga mientras nan ta descubri y proteha naturalesa. 
  • Cierto areanan mester wordo haci accesibel pa rolstoel y bishitantenan cu inhabilidad.