Categories
Carlos Guiamo

Carlos Guiamo: Reunion tocante deficit democratico den Reino Hulandes

Formando parti di Reino Hulandes, nos mester ta consciente cu decisionnan di mandatarionan y Parlamento Hulandes y decisionnan riba nivel di Reino por afecta e ciudadano na Aruba, tanto den un forma positivo como negativo.

Na september 2022 mi a participa na un reunion cu delegacionnan di Parlamento di Aruba, Corsou, Sint Maarten y un miembro di Tweede Kamer. E reunion a wordo organisa door di miembro di Tweede Kamer sra. Jorien Wuite (D66).

E reunion a trata dos tema:

  1. Un proposicion pa kita e deficit democratico ora di trata leynan di reino (rijkswetten) door di duna Aruba, Corsou y Sint Maarten voto proporcional;
  2. Kita e rekisito cu votadonan di Aruba, Corsou y Sint Maarten mester registra prome cu nan por vota pa eleccionnan di Parlamento Europeo.

Deficit democratico ora di vota riba rijkswet

Actualmente, ora di trata un rijkswet, parlamentarionan di Aruba, Corsou y Sint Maarten por hiba palabra y presenta amienda, pero solamente e parlamentarionan Hulandes por vota riba e propuesta di ley (aproba of desaproba). Den e acuerdo di gobernacion di e gobernacion actual di Hulanda (Coalitieakkoord ‘Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’) tin poni:

“We willen het democratisch tekort bij de besluitvorming door de Tweede Kamer over voorstellen van rijkswet opheffen door ruimte te geven voor een proportionele stem van de Caribische landen.”

Mi ta di opinion cu ta algo positivo cu tin atencion for di Hulanda pa reduci e deficit democratico den Reino Hulandes. Loke mester tene na cuenta ta ora ta papia di duna Aruba, Corsou y Sint Maarten un “proportionele stem” de facto ta papia di tiki voto parlamentario si considera e diferencia den poblacion di Hulanda (17.5 miyon) y e poblacionnan di Aruba, Corsou y Sint Maarten. Esaki mientras e impacto di rijkswetten por lo general ta pisa hopi mas riba e pueblonan di Aruba, Corsou y Sint Maarten, compara cu e pueblo di Hulanda. Pues ora ta trata di posibel solucionnan pa reduci e deficit democratico, mester tene bon na cuenta kico e efectonan por ta den practica, y si en berdad ta trata di un solucion.

Conhuntamente Aruba, Corsou, Hulanda y Sint Maarten tin cu yega na proposicionnan concreto pa reduci e deficit democratico. Por ehempel, door di contribui activamente na duna substancia na e punto vocifera den e acuerdo di gobernacion di Hulanda. E proceso pa realisa cambionan cu ta reduci e deficit democratico den reino Hulandes por tuma basta tempo. Lo ta bon pa simultaneamente pensa riba proposicionnan practico riba termino corto pa efectua un representacion mas democratico den Reino Hulandes.

Eleccion di Parlamento Europeo

Mi ta considera e proposicion pa elimina e necesidad pa registra prome cu por vota pa eleccionann di Parlamento Europeo uno positivo. Esaki lo significa cu esnan na Aruba, Corsou y Sint Maarten cu derecho di voto lo tin un paso menos pa tuma pa por deposita nan voto. Ta relevante pa menciona cu e rekisito di registracion no ta conta pa votadonan na Hulanda.

Impacto di relacionnan den Reino Hulandes

Formando parti di Reino Hulandes, nos mester ta consciente cu decisionnan di mandatarionan y parlamento Hulandes y decisionnan riba nivel di Reino por afecta e ciudadano na Aruba, tanto den un forma positivo como negativo. Nos tin un responsabilidad pa contribui na yega na un structura mas democratico den Reino, y pa haci bon uso di e posibilidadnan existente pa promove y defende e interesnan di e ciudadanonan di Aruba. RAIZ lo sigui dedica atencion na e structura democratico di Reino Hulandes y e relacionnan entre Aruba, Corsou, Hulanda y Sint Maarten, incluyendo Boneiro, Statia y Saba.

Carlos Guiamo